Loše
držanje tela
Smatra se da je zastupljeno kod 60-70 % dece uzrasta od 5-7g (Stejin i saradnici 93)
Konsultujte naše stručnjake
Ukoliko imate pitanja, nedoumice u vezi fizijatrijskih problema, slobodno nas kontaktirajte..
Pravilno držanje tela
Zavisi od građe skeleta, rasporeda muskulature, njenog tonusa, mase i snage kao i od simetrije parnih delova.
Za dobar stojeći stav potrebni su elastični zglobni elementi koji održavaju gipkost ali ne dopuštaju preveliku pokretljivost.
Mišićna snaga
Održava pojedine segmente tela u određenom položaju bez suvišnog opterećenja zglobova.
Tonus muskulature zavisi od neprekidnog uticaja nervnih impulsa iz CNS-a, te zrelost odnosno pravilno funkcionisanje nervnog sistema u znatnoj meri utiče na držanje pojedinih delova tela.
Izgled deteta sa lošim držanjem tela je veoma karakteristično.
Glavica je isturena unapred,ramena oborena,lopatice razmaknute(krilate),trbuh izbačen unapred, postoji ili prednji nagibkarlice sa naglašenom lumbalnom krivinom ili zaravnjena leđa sa zbrisanom lumbalnom krivinom.
Veoma često su kolena malo zabačena u nazad i stopala spuštena na unutra sa labavim ligamentima skočnih zglobova pa su Ahilove tetive iskrivljene na unutra.
Na čega treba obratiti pažnju pri posmatranju deteta
Pri pregledu deteta pažnju obraćamo na :
- Znake mišićne slabosti (isturenost glave I vrata, povijena ramena, krilate lopatice, protruzija prednjeg trbušnog zida, rekurvatum kolena, labavi skočni zglobovi, ravna stopala)
- Znake mišićnog skraćenja (pregibača nadkolenice, pregibača podkolenice, kratkih leđnih opružača)
- U stojećem položaju-dete ne može da dodirne pod u pognutom položaju.
- U sedećem položaju – ne može da dodirne stopala rukama.
- Kada su noge ispružene ne može da sedi ravnih leđa nego je telo zabačeno u nazad i leđa su okrugla.
- Moramo razlikovati loše držanje tela od znaka strukturalnih promena koje vode u pravcu deformiteta kičmenog stuba(skolioza,kifoza,)
- Asimetrija ramena, dezaksacija trupa (trup skreće u stranu u odnosu na središnu liniju), asimetrija lopatica,asimetrija karlice,asimetrija trouglova stasa, paravertebralni giboziteti (kada se dete sagne vidi se grbica sa jedne strane kičme), kifoza (kifotično držanje tela)
- deformiteta prednjeg zida gr koša –ispupčene-udubljene, naglašeni rebarni lukovi
- udruženi sa deformitetima kolena- “iks”, “O” noge i stopala
Od neuroloških parametara prate se:
- Tonus muskulature
- Udruženi pokreti i posle pete godine
- Mogućnost naizmenične pro i supinacije podlaktica (okretanje podlaktica)
- Grafomotorno izražavanje
- Analiza i sinteza reči
loše držanje tela?
Veoma često kao uzrok lošeg držanja tela je nezrelost centralnog nervog sistema koji uslovljava pojavusniženog mišićnog tonus i labavih ligamenti oko zglobova(laxitas generalisata)
Kod ove dece su uglavnom prisutni i znaci loše koordinacije i nespretnost. Pacijente kod kojih je ovaj problem naglašeniji pratimo individualno u saradnji sa psihologom. Roditelji se obučavaju sistemu vežbi za podsticanje sazrevanja, koordinacije i uspostavljanja mišićnog balansa koje svakodnevno sprovode u kućnim uslovima uz povremenu dopunu uz lekare i terapeute
Tokom rasta i razvoja postoje kritični uzrastni periodi koji su posebno značajni za pojavu lošeg držanja tela.To su periodi velikih promena u rasti u razvoju koštano-mišićnog sistema kao I periodi povećanog opterećenja organizma u razvoju.
- I kritični period : 1 i 2 godina života
- II kritični period : 6 i 7 g.
- III kritični period : pubertetsko doba 11-14g
Najveće promene u životu čoveka se dešavaju upravo u ovom periodu.
Od novorođenčeta koje leži na širokoj podlozi na ledjima ili stomaku i funcioniše na nivou refleksnih aktivnosti , polako se pretvaramo u koordinisano biće koje sedi, puzi i hoda uspravno.
Greške u ponašanju sa decom se prave već tokom prve godine života kada su koštane strukture izložene najvećim morfofunkcionalnim promenama.
Postoji želja da se dete što pre verikalizuje, postavi u sedeći ili stojeći položaj u dupku, bez obzira da li je došlo do adekvatnog sazrevanja nervno-mišićnih struktura i da li su koštano-zglobni elementi spremni da prihvate povećano opterećenje.
Sem toga deca rastu igrajući se na podu, pred televizorom ili kompjuterom te je stvoren idealan preduslov za nastanak posturalnih disbalansa sa posledičnim deformitetima i bolnim stanjima u kasnijem uzrastu.
To je period intenzivnog povećanje telesne težine promene u metabolizmu minerala,intenzivnim promenama u opterećenju zglobova kičmenog stuba i donjih ekstremiteta. Mišići , tetive i ligamenti ovog uzrasta su slabije razvijeni.
Prednji trbušni zid nije spospoban da izdrži veliko naprezanje.
Slabo su razvijeni sitni mišići oko kičmenog stuba kao i zglobno-vezivni aparat koji obezbeđuje stabilnost i pokretljivost kičmenog stuba.
Bez dobre trbušne prese (snažnih trbušnih mišića) i razvijene leđne muskulature nema pravilnog držanja tela.
polazak u školu
dugotrajno sedenje u klupi, nošenje teške školske torbe. Sem toga naša
velike hormonalne promene uz ubrzan rast
Treba izbeći pravljenje grešaka u postupanju sa detetom
Veoma je važno kod novorođene bebe u prvim mesecima života primeniti “babyhandling” postupke a nakon 3-4m , uključiti na bebi gimnastiku koja je izuzetno stimulativna za razvoj motornih funkcija, poboljšanja snage mišića i koordinacije. Najbolja je individualna obuka majke jer svako dete ima svoj tempo razvoja
Tokom prve godine života ne treba postavljati dete u položaje koje nije samo sposobno da zauzme ili da se postavljanjem pravilno zadrži.
Izuzetno je važna stimulacija deteta kroz igru
Postepeno kroz igru uz savete fizijatra treba provesti dete kroz sve faze verikalizacije (od ležanja,preko okreta do sedenja, bauljanja,puzanja hoda u visokoklečećem položaju I uspravljanja), kako bi se postepeno podstaklo segmentno sazrevanje mišića I nerava duž kičmenog stuba I ekstremiteta a samim tim postigao pravilniji stav I bolja koordinacija.
Kada dete prohoda svakim danom je sve aktivnije i spretnije.
Sa punih godinu i po dana počinje da istražuje okolinu. Vuče igračke,gura kolica i time poboljšava ravnotežu.Ako se popne na visinu i pokuša da skoči, sigurno će pasti ako ga ne pridržite jer ne može da proceni visinu i opasnost.
Igrajte se provlačenja ispod delova nameštaja, kroz tunel, podstičite ga da se penje i silazi sa niže klupice, da prelazi preko valjka. U sedećem položaju igrajte se loptom, neka juri loptu četvoronoške, ubacuje loptu u korpu, neka vežba da baci loptu sa dve ruke i neka zida kocke sa dve ruke.
Dete od dve godine je sve spretnije i aktivnije – Samostalno trči veoma brzo, ne zanosi se i ne pada,skače, ume samostalno da čučne i ustane. Ide gore-dole po stepenicama. Što je dete jače ono više skače, svesno pada, prevrće se. Može da hoda na prstima, napred – nazad uz puno udruženih pokreta rukama i šakama.
Razvojna gimnastika
Decu uključujemo na razvojnu gimnastiku u grupi najranije sa 3-4 godine kada je moguća prva zadovoljavajuća saradnja sa njima i kada su prema stepenu sazrevanja nervnih struktura i uspostavljanja koordinacije u mogućnosti da program prihvate bez većih problema i odbijanja te da se ovim ranim angažovanjem prevenira usvajanje šeme lošeg držanja tela i eventualno deformiteta kičmenog stuba.
Pri uključivanju u ove programe veoma je bitna saradnja lekara pedijatra, fizijatra i sportskih pedagoga.
Fizijatar vrši procenu posturalnog statusa i funkcionalnih mogućnosti deteta te određuje da li je neophodan individualni pristup uz obuku roditelja pa potom uključivanje deteta u grupu ili se dete može odmah uključiti u programe razvojne gimnastike ili neki od simetričnih sportova u zavisnosti od uzrasta, konstitucije i predispozicija
Deca se uključuju u sistem simetričnih vežbi koje se sprovode uz muziku u prijatnoj atmosferi , čime se gubi efekat dosade klasičnih korektivnih tretmana.
Vežbe obuhvataju elemente:
- oblikovanja(poboljšanje snage mišića duž kičmenog stuba, ramenolopatičnog i karličnog pojasa, mišića trupa-trbušne prese ,nogu)
- istezanja skraćenih mišića zadnje lože i pregibača nadkolenice
- podsticaja koordinaciječime se podstiče sazrevanje nervnih struktura, poboljšava centralna koordinacija i svest o položaju svakog pojedinog segmenta tela.
Pravilnim oblikovanjem i pozicioniranjem se utiče na kvalitetno formiranje pojedinih segmenata lokomotornog sistema .
Kontinuiranim bavljenjem decom individualno ili u grupi uz pravu motivaciju, možemo uticati na:
- korekciju držanja tela usvajanjem pravilne posturalne šeme – deca stiču svest o pravilnom položaju svakog segmenta tela
- Postiže je kvalitetniji mišićni tonus, dobar mišićni balans
- Deca su raspoloženija
- Sprečavamo pojavu bolova u starijem uzrastu
Igrajući se vežbaju,vežbajući se lepo formiraju. Uz muziku i igru u svetu mašte odrastaju u zdrave i mentalno stabilne ličnosti spremne da prihvate odgovornost odrastanja.
Pozovite nas i
zakažite pregled
na telefone: 021/ 401 080 i +381 63 509180,
na mejl ordws@yahoo.com
ili svratite do nas u Todora Jovanovića Toze 13
Novi Sad, Srbija.